Мәжілісте АӨК қаржыландыру жүйесін жетілдіру және Агробанк құру мәселелері талқыланды

Отырысқа ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі комитет төрағасы Серік Егізбаевтың төрағалығымен Мәжіліс пен Сенат депутаттары, ауыл шаруашылығы, ұлттық экономика, қаржы, сауда және интеграция министрліктерінің басшылары, Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі, Ұлттық банк, квазимемлекеттік сектор өкілдері, облыс әкімдіктерінің өкілдері, қоғамдық бірлестіктер, сарапшылар және ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілер қатысты. Талқылауды бастамас бұрын, Серік Егізбаев ағымдағы уақытта ауыл шаруашылығы кешені субъектілерін қаржыландыру көлемі «Аграрлық несие корпорациясы» және «ҚазАгроҚаржы» ұйымдары арқылы шамамен 460 млрд теңгені құрайтынын мәлімдеді. Бұл жалпы қажеттіліктің тек 18,4% ғана құрайды, яғни 2,5 трлн теңге. – Ауыл шаруашылығының жалпы несие портфеліндегі үлесі ағымдағы жылы тек 2,3% құрайды. Ал саудадағы несие көлемі 48,3% құрайды. Пікір, дегендей, артық. Несиелік ресурстар көпшілік фермерлер үшін қол жетімді емес. Негізгі себеп – ликвидті кепілдіктің болмауы, қаржы ұйымдарының қарыз алушыларға қойылатын жоғары талаптары, – деп бөлісті комитет төрағасы. Серік Егізбаев «дөңгелек үстелдің» міндеті – шағын және орта фермерлер үшін несиелік ресурстарға қолжетімділікті арттыру жаңа механизмдерін әзірлеу, екінші деңгейлі банктерді, жеке лизингтік компанияларды, несие серіктестіктері мен микроқаржы ұйымдарын саланы қаржыландыруға тарту болып табылады. Сонымен қатар, ауыл шаруашылығы өндірушілері бірнеше рет айтқан және депутаттар қолдаған арнайы Аграрлық банк құру туралы ұсыныс бар. Парламентарийлер алдында сөйлегенде, ауыл шаруашылығы вице-министрі Ербол Тасжүреков ауыл шаруашылығы кешені субъектілерін несиелеуде жаңа тәсілдерді енгізу бойынша шаралар қабылданып жатқанын хабарлады. – Мемлекет басшысының тапсырмасымен «Ауыл аманаты» жобасын кеңейту бойынша жұмыс басталды. Ағымдағы жылға 100 млрд теңге бөлінді, оның арқасында 17 мыңнан астам микрокредит беру жоспарлануда. Қатарынан Солтүстік Қазақстан облысының АӨК саласындағы ірі өнеркәсіптік инвестициялық жобаларды жүзеге асырудағы табысты тәжірибесін тарату бойынша жұмыс жүргізілуде. Несие беру шарттары мүмкіндігінше жеңілдетілген. Ағымдағы жылы осы мақсаттарға 100 млрд теңге бөлу жоспарлануда, оның есебінен 65 сүт-тауар фермасының құрылысы қаржыландырылады, – деп хабарлады вице-министр. Алайда, Ербол Тасжүреков Агробанкты құру банк қызметі туралы заңға сәйкес келмейтінін атап өтті. Бұл туралы өз баяндамасында Ұлттық Банктің вице-президенті Виталий Тутушкин де назар аударды. Өз кезегінде, Мәжіліс депутаты Анас Баккожаев Агробанкты құруды қолдап, оның ауыл шаруашылығындағылардың мүддесінде жұмыс істейтінін, оларға 2,5-3% деңгейінде арзан несиелер ұсынатынын түсіндірді. – Агробанк не шешеді? Біріншіден, біз тек мемлекет ғана осы Аграрлық банктің құрылтайшысы болуы керек деп айтпаймыз. Өздері фермерлер, кәсіпкерлер осы банктің серіктестері, акционерлері бола алады. Яғни, түсінік өзгереді. Банк әлеуметтік мәселені шешеді. Фермерлер аймақтарда жұмыс істейді, оларға айналым қаражаты қажет, олар арзан ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіруі керек, және біз бұл ынталандыруымыз керек, – деп атап өтті мәжілісмен. Осылайша, оның айтуынша, фермерлер несие серіктестіктеріне ұқсас түрде өздері Агробанкті басқарып, оның жүйесінде болады. Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілер депутатты қолдады. Олар Агробанк бүгін жұмыс істесе, онда оның қатысуымен ауа райына байланысты туындаған мәселелерді жылдам және тиімді шешуге болатынын атап өтті. Өз пікірін «Talap» қолданбалы зерттеулер орталығының директоры Рахим Ошақбаев, сарапшы Қанат Жаумбаев, парламентарийлер және басқа да отырыс қатысушылары білдірді. Айтылған ұсыныстар жинақталып, олар негізінде тиісті ұсынымдар дайындалып, ауыл шаруашылығы мәселелері жөніндегі комитет Үкіметке жолданады. – Біз көріп отырғанымыздай, аграрлық саланы қаржыландырудағы бар модель жетілдіруді қажет етеді, өйткені ол фермерлердің несиелік ресурстарға деген қажеттіліктерін қанағаттандырмайды. Атап айтқанда, қаржыландыру көлемдерін бірнеше есе арттыру, несиелеу және кепілдік саясаты шарттарын жұмсарту, ауыл шаруашылығы кешені субъектілерін кеңінен сақтандыру жүйесіне тарту қажет, өйткені ауыл шаруашылығындағы жобалардың өтелу мерзімдері ұзақ және жоғары тәуекелдер бар, – деп қорытындылады талқылауды Серік Егізбаев. Мәжіліс баспасөз қызметі – 24-38-22.